از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
پلی اتیلن سنگین تزریقی مادهای با مقاومت و چگالی بالا میباشد که در دسته پلیمرهای قابل بازیافت قرار میگیرد. همچنین میتوان از آن به صورت مکرر در فرآیندهای تزریقی استفاده کرد. این ترموپلاستیک از مونومر اتیلن تشکیل شده و دارای ساختار خطی با درجه انشعاب پایین است و با نامهای پلی تین و آلکاتن نیز معروف است.
HDPE در پروسه قالب گیری تزریقی مورد استفاده قرار میگیرد. دارای انواع مختلفی با خواص متفاوت است به طوریکه گریدهای آن در میزان انعطافپذیری، چگالی و مقاومت شیمیایی با هم تفاوت دارند و توسط شرکتهای پتروشیمی مثل جم، لرستان، بندر امام، باختر و تبریز تولید میشوند.
پلی اتیلن تزریقی در دمای پایین بین ۷۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی گراد و فشار بالا بین ۱۰ تا ۸۰ بار تولید میشود و در تولید این ماده ممکن از اصلاح کردن گاز طبیعی یا شکستن نفت خام و تبدیل آن به بنزین استفاده شود.
پلی اتیلن تزریقی در فرآیندهای تزریقی مانند قالب گیری تزریقی، دورانی و اکستروژن برای تولید محصولات پلاستیکی متنوع به کارمی رود به همین دلیل پلی اتیلن سنگین تزریقی تبدیل به ماده ای مناسب برای استفاده در صنایع مختلف شده است .
پلی اتیلن سنگین درکنار خواص ایده آل دارای معایبی نیز هست که بعضی از آنها مانند مقاومت در برابر شرایط جوی با افزودن مواد افزودنی مناسب برطرف میشود.
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.