از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
مواد شیمیایی صنایع آرایشی چیست؟
مواد آرایشی از رایج ترین ادوات ، جهت ایجاد زیبایی در ظاهر هستند. در ساخت لوازم آرایشی که شامل ترکیبات نگهدارنده، مرطوب کننده ها، امولسیفایر، غلظت دهنده ها، رنگدانه، پایدار کننده های pH و غیره هستند، از مواد شیمیایی گوناگونی همچون استئاریک اسید، ایزوتیازولین، آب اکسیژنه، سود، کربنات سدیم، گلیسیرین و غیره استفاده می شود.
از دیرباز تا کنون مردم جهت زیبا سازی چهره خود از مواد آرایشی استفاده کرده اند و حتی در مصر باستان، این مواد مورد استفاده آقایان نیز بوده است، همچنین در گذشته مردم در مراسم های مذهبی نیز از ادوات آرایشی استفاده می کردند. امروزه به فعالیت هایی که شامل زیبا سازی ظاهر افراد باشد علاوه بر کلمه آرایش، کلمه پیرایش نیز گفته می شود.
امروزه محصولات آرایشی از مواد شیمیایی تشکیل شده اند اما با پیشرفت های حاصل شده در این عرصه، صنایع ساخت مواد آرایشی قادر به استفاده از مواد طبیعی به عنوان مواد اولیه در سنتز ترکیبات شیمیایی جدید شده اند که این موضوع سبب شده تا در تولید این محصولات از مواد طبیعی و گیاهی استفاده شود و میزان مصرف مواد سمی و خطرناک کاهش یابد.
مواد شیمیایی صنعت آرایشی و بهداشتی
بخشی از مواد اولیه مورد استفاده در صنعت آرایشی مواد شیمیایی هستند. در این مطلب سعی بر شرح برخی از این مواد شیمیایی در زیر شده است.
اسید استئاریک
ماده شیمیایی استئاریک اسید از دو روش بدست می آید که اولین روش، اضافه کردن اسید به چربی حیوانی و آب، در دما و فشار بالا می باشد که منجر به هیدرولیز تری گلیسیرید ها می شود و در روش دوم هیدروژنه کردن روغن گیاهی اشباع نشده است.
استئاریک اسید به صورت خالص موجود است اما عموما به صورت ترکیبی از اسید استئاریک و اسید پالمیتیک ارائه می شود. این ماده شیمیایی علاوه بر صنعت آرایشی در صنایع دیگری مانند صنعت غذایی، بهداشتی و ساختمانی و غیره کاربرد دارد. برخی از کاربرد های این ماده شیمیایی در زیر نام برده شده است:
ایجاد حالت بلوری در لوازم آرایشی و بهداشتی مانند شامپو
ایجاد سختی در صابون
ساخت پلاستیک و شمع
مکمل های غذایی، مانند سفت کردن آب نبات
پاستیل های روغنی
نرم کردن پلاستیک
جهت جداسازی گچ های ریخته گری از قالب
در آتشکاری با پوشانده شدن، توسط پودر های فلزی از اکسیداسیون جلوگیری کرده و طول عمر ترکیب را افزایش می دهد.
به عنوان استئارات روی، جهت ایجاد آهار بر روی کارت های بازی
لوبریکانت یا روان کننده پودر های سرامیکی زمان تزریق به قالب یا زمانی که تحت فشار است.
مورد استفاده در کپسول آتشنشانی
تگزاپون N70
تگزاپون یا سدیم لوریل اتر سولفات با رنگ ظاهری سفید یا زرد و به صورت خمیری و نیمه شفاف ارائه می شود. این ماده شیمیایی به عنوان کف زا در صنایع، بخصوص صنایع آرایشی و بهداشتی مورد استفاده است، کف تگزاپول سبک بوده و کرمی نیست و از موارد کاربرد آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شامپو شفاف و غیر صدفی
مایع دستشویی
خمیر دندان
صابون
کرم
لوسیون
شی باتر
شی نام یک درخت در آفریقا است که مردم از کره هسته آن برای حفظ سلامت پوست و درمان بیماری های پوستی استفاده می کنند. شی باتر به دلیل داشتن چربی های اشباع نشده غیر صابونی، اسید های چرب ضروری، ویتامین E و D از مواد بسیار تأثیر گذار بر سلامت پوست محسوب می شود و از فواید آن برای سلامت پوست می توان موارد زیر را نام برد:
تولید کلاژن
محافظت پوست از اشعه UV
کاهش دهنده چین و چروک ریز و سطحی پوست
ترمیم و نوسازی پوست
ضد التهاب
پوست را در برابر آلودگی های محیطی مقاوم می کند.
کاهش درد
آثار جراحی و یا کشیدگی پوست را از بین می برد.
بهبود درد و التهابات ناشی از سوختگی پوست
پلی اتیلن گلیکول
این ماده شیمیایی به دلیل خاصیت سمی اندک و حلالیت در آب، می تواند در انواع مواد آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین می تواند یک پوشش روان کننده بر روی سطوح و محیط های آبی و غیر آبی ایجاد نماید و از مواد اصلی تشکیل دهنده ملین ها نیز محسوب می شود. پلی اتیلن گلیکول دارای خاصیت انحلال پذیری در آب، متانول، بنزین، دی کلرومتان است و در مواد هگزان و دی اتیل اتر قابلیت انحلال ندارد.
کاربرد این ماده شامل موارد زیر می باشد:
کرم های دست
شوینده ها، صابون ها و خمیر دندان ها
صنعت غذایی جهت جلوگیری از کف کردن مواد
پزشکی و داروسازی
آزمایش های طیف سنجی
آفت کش ها
صنایع ریسندگی، بافندگی و شویندگی
کروماتوگرافی گازی
ساخت گلوله پینت بال
ایزوتیازولین
ماده شیمیایی ایزوتیازولین به دلیل خاصیت ضد قارچ و میکروبی در صنایع مختلف جهت کنترل رشد و تکثیر باکتری ها، قارچ ها و جلبک ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده می تواند ایجاد لجن در سیستم های خنک کننده را در صنایع آب و فاضلاب، استخراج نفت و صنعت کاغذ کنترل کند. در مواد آرایشی نیز برای جلوگیری از فعالیت میکروب ها و باکتری ها حداکثر تا زمان انقضاء، از ایزوتیازولین استفاده می شود.
زانتانگام
این ماده شیمیایی یک نوع صمغ است که از سه قند گلوکز، مانوز، دی گلوکورونیک تشکیل شده است و توسط تخمیر میکروبی ایجاد می شود. ویژگی های زانتان گام شامل موارد زیر می شود:
وزن مولکولی بالا و در عین حال دارای خاصیت انحلال پذیری بالا در آب سرد و گرم
خاصیت پلاستیکی غیر واقعی
کاهش گرانروی بر اثر هم زدن
تغییرات اندک در برابر محیط هایی دارای pH مختلف
از این صمغ می توان در صنایع بسیاری همچون صنایع آرایشی، شیمی، غذایی همچنین در فرآورده های نفتی و رنگ رزین استفاده کرد. برخی از موارد کاربرد این ماده در زیر نام برده شده است:
جایگزین سفیده تخم مرغ
کاهش چربی
مارگارین
نان فاقد گلوتن
سوپ فوری
آب میوه و بستنی
نوشابه
کنسرو
مواد غذایی منجمد
اسید سولفونیک
اسید سیتریک
نونیل فنل 6 و 10
آب اکسیژنه
مونوپروپیلن گلیکول
پلی اتیلن گلیکول
ادتا
سود (پرک – مایع)
گوارگام
زانتان گام
اسید چرب اولئیک
بیکربنات سدیم
کربنات سدیم سبک
ایزو پروپیل الکل
گلیسیرین
تگزاپون صدفی
ویتامین E
ویتامین A
ویتامین B5
دایمتیکون 350
روغن آرگان
روغن جوجوبا
روغن درخت چای
روغن بادام
روغن آووکادو
روغن جوانه گندم
روغن ماکادمیا
روغن نارگیل
سدیم پی سی اِی
ایزو پروپیل میرستات
موم طبیعی
بتائین
لورامید
سیکلو پنتا سیلوکسان
ستو استئاریل الکل
استئارات 25
اس ال اس رشته ای
پی ای جی 150
ستریمونیوم کلراید
ستیل الکل
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.