از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
شرکت پتروبام، یکی از شرکتهای معتبر و عالی در حوزه فروش مواد شیمیایی در ایران است. این شرکت با داشتن تجربه و دانش فنی قوی، به تأمین مواد شیمیایی با کیفیت برای شرکتهای تولیدکننده محصولات غذایی، دارویی و صنعتی در ایران میپردازد. همچنین، پتروبام با ارائه خدمات پس از فروش و مشاوره فنی، به مشتریان خود ارزش افزوده میدهد. به علاوه، شرکت پتروبام با رعایت استانداردهای ایمنی و محیط زیست، در راستای پایداری و توسعه صنعت شیمی در ایران فعالیت میکند.
ویتامین C یکی از ویتامین های ضروری برای بدن است که در بسیاری از فعالیت های متابولیکی شرکت دارد. این ویتامین به صورت طبیعی در میوه ها و سبزیجات وجود دارد و می توان آن را از طریق مکمل های غذایی نیز دریافت کرد.استفاده از ویتامین C در صنایع غذایی به دلایل متعددی انجام می شود. یکی از مهمترین کاربردهای این ویتامین در صنایع غذایی، افزایش ماندگاری مواد غذایی است. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، می تواند از فرسایش و اکسیده شدن چربی ها و روغن ها در مواد غذایی جلوگیری کند و به ماندگاری آنها کمک کند.
علاوه بر این، ویتامین C به عنوان یک ماده حافظه رنگ مورد استفاده در بسیاری از مواد غذایی مانند نان، ماست، آبمیوه، رب گوجه فرنگی و… استفاده می شود. در این صورت ویتامین C به عنوان یک عامل آنتی اکسیدانی عمل کرده و از تغییر رنگ مواد غذایی جلوگیری می کند.ویتامین C همچنین در تولید بسیاری از محصولات غذایی مانند نان، سس، آبمیوه و نوشیدنی های گازدار نیز به عنوان یک عامل حافظه رنگ و کنسرو کننده مورد استفاده قرار می گیرد. به علاوه، این ویتامین در تهیه مربا و مارمالاد و بسیاری از دسرهای مختلف نیز استفاده می شود.
به طور کلی، ویتامین C به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و حافظه رنگی خود، در بسیاری از صنایع غذایی به عنوان یک ماده مفید و مؤثر شناخته شده است. با توجه به اینکه این ویتامین در بدن به صورت طبیعی تولید نمی شود، دریافت آن از طریق مواد غذایی یا مکمل های غذایی بسیار حائز اهمیت است. در صورت استفاده درست از ویتامین C در محصولات غذایی، می توان از مزایای آن برای بهبود کیفیت و ماندگاری مواد غذایی بهره برد.
زانتان گام (Xanthan Gum) یک پلیساکارید طبیعی است که از طریق تخمیر باکتری Xanthomonas campestris به دست میآید. این ماده در صنایع غذایی به عنوان یک عامل ضخیمکننده، استحکامدهنده و استابیلایزر مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از زانتان گام در تهیه انواع غذاها، نوشیدنیها، دسرها و سایر محصولات غذایی، به دلیل ویژگیهای متعدد این ماده از جمله:
ضخامت دهندگی: زانتان گام به دلیل خصوصیت ضخیمکنندگیاش، در تهیه انواع سسها، دسرها و کرمهای خامهای به کار میرود و باعث بهبود قوام و بافت آنها میشود.
استحکام دهنده: این ماده میتواند به عنوان یک عامل استحکامدهنده در محصولات نانوایی، شیرینیپزی و کیکهای صنعتی استفاده شود.
استابیلایزر: زانتان گام به عنوان یک استابیلایزر در انواع نوشیدنیهای غیرالکلی، آبمیوهها، نوشابهها و سایر محصولات مانند سسها و پودینگها به کار میرود و باعث بهبود پایداری و ماندگاری آنها میشود.
جایگزین گلوتن: زانتان گام میتواند به عنوان جایگزین گلوتن در تهیه محصولات غذایی بدون گلوتن مانند نان و کیک استفاده شود و باعث بهبود ساختار و طعم آنها میشود.
مواد اولیه صنایع غذایی
گوارگام (Guar Gum) یک پلیساکارید طبیعی است که از بذر گیاه گوار ساخته میشود و در صنایع غذایی به عنوان یک عامل ضخیمکننده، استحکامدهنده و استابیلایزر مورد استفاده قرار میگیرد. کاربردهای اصلی گوارگام در صنایع غذایی عبارتند از:
ضخامت دهنده: گوارگام به دلیل خصوصیت ضخیمکنندگیاش، در تهیه انواع سسها، دسرها، کرمهای خامهای، شیرینیهای صنعتی و نانها به کار میرود و باعث بهبود قوام و بافت آنها میشود.
استحکام دهنده: این ماده میتواند به عنوان یک عامل استحکامدهنده در محصولات نانوایی، شیرینیپزی و کیکهای صنعتی استفاده شود.
استابیلایزر: گوارگام به عنوان یک استابیلایزر در انواع نوشیدنیهای غیرالکلی، آبمیوهها، نوشابهها و سایر محصولات مانند سسها و پودینگها به کار میرود و باعث بهبود پایداری و ماندگاری آنها میشود.
جایگزین گلوتن: گوارگام میتواند به عنوان جایگزین گلوتن در تهیه محصولات غذایی بدون گلوتن مانند نان و کیک استفاده شود و باعث بهبود ساختار و طعم آنها میشود.
استفاده در پخت شیرینیهای کم کالری: گوارگام به عنوان یک جایگزین مناسب برای قند در تهیه شیرینیهای کم کالری به کار میرود.
سی ام سی (CMC) یک پلیساکارید آنیونیک است که از سلولز و سدیم کاربوکسیمتیل سلولز تولید میشود و در صنایع غذایی به عنوان یک عامل ضخیمکننده، استابیلایزر و الیاف تغذیهای استفاده میشود. برخلاف بسیاری از گونههای دیگر پلیساکاریدها، CMC قابل حل در آب است که خواص بسیار مفیدی را برای استفاده در صنایع غذایی فراهم میکند.
ضخامت دهنده: CMC به دلیل خصوصیت ضخیمکنندگیاش، در تهیه انواع سسها، دسرها، کرمهای خامهای، شیرینیهای صنعتی و نانها به کار میرود و باعث بهبود قوام و بافت آنها میشود.
استابیلایزر: CMC به عنوان یک استابیلایزر در انواع نوشیدنیهای غیرالکلی، آبمیوهها، نوشابهها و سایر محصولات مانند سسها و پودینگها به کار میرود و باعث بهبود پایداری و ماندگاری آنها میشود.
کنترل جریان: به عنوان عامل کنترل جریان در تهیه انواع شیرینیها، کیکها و بیسکوییتها استفاده میشود.
حفظ رطوبت: CMC به عنوان یک عامل حفظ رطوبت در تهیه انواع نان، شیرینیها و کیکها به کار میرود.
پایدار کننده: CMC به عنوان یک پایدار کننده در تهیه انواع مواد غذایی مانند ماست، بستنی، کره، پودینگ و سایر محصولات استفاده میشود.
مونوسدیم گلوتامات یا MSG به عنوان یک افزودنی غذایی در صنایع غذایی به کار میرود. این ترکیب به شکل پودری سفید رنگ موجود است و در بسیاری از محصولات غذایی مانند نوشابهها، کنسروها، ماست، پنیر، غذاهای آماده، ادویهجات، سسها و سایر محصولات به عنوان یک افزودنی غذایی استفاده میشود.
مواد اولیه صنایع غذایی
تقویت کننده طعم: MSG به عنوان یک تقویت کننده طعم در غذاهایی که طعم آنها ضعیف است به کار میرود. این ترکیب با افزایش طعم شور، شیرین و گوارا، میزان مصرف غذا را افزایش میدهد.
بهبود مزه: MSG به عنوان یک عامل بهبود دهنده مزه، طعم غذاها را بهبود میبخشد و باعث ایجاد تعادل در مزه و طعم غذا میشود.
حفظ طعم: MSG به عنوان یک حفظ کننده طعم در غذاهای آماده مانند سسها، کنسروها و سایر محصولات، از ازدیاد میکروبها و پوسیدگی جلوگیری میکند.
کاهش استفاده از نمک: با استفاده از MSG میتوان میزان مصرف نمک در غذاها را کاهش داد و در عین حال، طعم غذا را تقویت کرد.
افزایش پایداری: MSG به عنوان یک افزودنی غذایی، باعث افزایش پایداری غذا میشود. به عنوان مثال، در تهیه برخی از غذاهای آماده، MSG به عنوان یک ماده حفظ کننده طعم و ماندگاری استفاده میشود.
لاکتوز یک قند موجود در شیر و فرآوردههای لبنی است. در صنایع غذایی، لاکتوز به عنوان یک ماده افزودنی و برای برخی از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد. مهمترین کاربردهای لاکتوز در صنایع غذایی عبارتند از:
تنظیم رطوبت: لاکتوز به عنوان یک ماده تنظیم کننده رطوبت در برخی از محصولات غذایی مانند نان، کیک و بیسکوئیت استفاده میشود. این ترکیب مانع از خشک شدن سریع و غیرهمگن محصولات غذایی شده و به آنها کمک میکند که رطوبت مناسب خود را حفظ کنند.
افزایش پایداری: لاکتوز به عنوان یک ماده ضدمیکروبی و محافظ طبیعی، در بسیاری از محصولات غذایی به کار میرود و مانع از رشد باکتریها و قارچهای مضر میشود. این افزودنی غذایی همچنین به غذاها کمک میکند تا به مدت بیشتری به طولانی مدت تازگی خود را حفظ کنند.
تقویت مواد پروتئینی: لاکتوز به عنوان یک ماده تقویت کننده پروتئین در بسیاری از محصولات غذایی مانند پنیر، کره، شیرینیها و بسیاری از فرآوردههای لبنی استفاده میشود. این ترکیب باعث افزایش غلظت و کیفیت پروتئینهای موجود در محصولات غذایی میشود.
افزایش ماندگاری: لاکتوز به عنوان یک ماده حافظ کننده ماندگاری در بسیاری از محصولات غذایی مانند کره، پنیر و شیرینیها به کار میرود. این ترکیب باعث افزایش مقاومت به حرارت و پایداری در برابر عوامل زیستی مثل باکتریها و قارچها میشود و به غذاها کمک میکند که به مدت بیشتری به طولانی مدت تازگی خود را حفظ کنند. همچنین لاکتوز به عنوان یک ماده حافظ کننده ماندگاری در بستهبندی مواد غذایی نیز به کار میرود. با افزودن لاکتوز به بستهبندی، عمر مفید مواد غذایی در بسته به طور قابل توجهی افزایش مییابد و از هدررفت غذا جلوگیری میشود.
اچ پی ام سی یا هیدروکسی پروپیل متیل سلولز یک پلیمر سلولزی بسیار پرکاربرد است که در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی به عنوان یک مادهی حافظهکننده، استحکامدهنده، افزایندهی حجم و ضخامت دهنده محصولات مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنایع غذایی، این ماده به عنوان یک عامل ضخامت دهنده و استحکامدهنده به کار میرود و به محصولات مانند آبمیوه، سوپ، آرد، شیرینیپزی و غیره افزوده میشود. همچنین اچ پی ام سی در صنعت لبنیات به عنوان یک استابیلایزر به کار میرود و مانع از جدا شدن آب و روغن در محصولاتی مانند پنیر و بستنی میشود.
علاوه بر این، این ماده به عنوان یک حافظهکننده در محصولات نانوایی و کیکها نیز استفاده میشود و باعث میشود که محصولات دارای حجم و ضخامت بیشتری شوند. همچنین به عنوان یک حافظهکننده در محصولات گوشتی مانند سوسیس و کالباس نیز به کار میرود و مانع از رشد باکتریهای زائد در این محصولات میشود.
پروپیونات کلسیم یک نوع ماده حافظهکننده غذایی است که در بسیاری از صنایع غذایی استفاده میشود. این ترکیب به عنوان یک ماده ضد باکتریایی در محصولات غذایی مانند نان، پنیر، سس و غیره به کار میرود و به دلیل خاصیت ضد باکتریایی قوی خود میتواند زمان نگهداری محصول را افزایش دهد.
پروپیونات کلسیم عموماً به عنوان یک جایگزین برای مواد حافظهکننده غذایی معمولی مانند بنزوئیک اسید استفاده میشود. برای مثال، در صنعت نانوایی، پروپیونات کلسیم به عنوان یک ماده حافظهکننده غذایی استفاده میشود که میتواند ماندگاری نان را بهبود بخشد و پایداری بیشتری در برابر رطوبت و خوردگی ایجاد کند. همچنین در صنعت لبنیات، پروپیونات کلسیم به عنوان یک ماده حافظهکننده در پنیر استفاده میشود و به دلیل خاصیت ضد باکتریایی خود میتواند کیفیت و ماندگاری پنیر را بهبود بخشد.
سوربات پتاسیم یکی از مهمترین مواد نگهدارنده در صنایع غذایی است. این ماده به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و قارچی دارای کاربردهای بسیاری در صنایع غذایی مختلف است.
استفاده در تولید نان، کیک و شیرینی به عنوان یک ماده نگهدارنده برای جلوگیری از رشد باکتریها و قارچها در این محصولات.
استفاده در تولید چیپس، پفک و سایر محصولات شور و خشک به عنوان یک ماده نگهدارنده برای جلوگیری از تغییر طعم و بوی این محصولات و افزایش مدت انبارداری آنها.
استفاده در تولید نوشیدنیهای غیرالکلی به عنوان یک ماده نگهدارنده برای جلوگیری از تغییر رنگ، طعم و بوی این محصولات.
استفاده در تولید محصولات لبنی به عنوان یک ماده نگهدارنده برای جلوگیری از رشد باکتریها و قارچها در این محصولات.
با این حال، مصرف بیش از حد سوربات پتاسیم میتواند به سلامتی آسیب برساند و برخی افراد حساسیت به این ماده دارند. بنابراین، استفاده از سوربات پتاسیم در صنایع غذایی باید بهصورت محدود و با رعایت استانداردهای بهداشتی صورت گیرد.
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.