از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
لیست مواد شیمیایی می تواند شامل طیف وسیعی از مواد شیمیایی در گرید های گوناگون (آرایشی و بهداشتی، شوینده، صنعتی و خوراکی و…) باشد. در این مقاله که توسط کارشناسان پتروبام آماده سازی شده است به برخی از مواد شیمیایی موجود در این مجموعه می پردازیم.
همانطور که می دانید مواد شیمیایی می توانند در بالاترین گرید (دارویی) و با با خلوص کمتر (صنعتی) در بازار به فروش برسند. عموما گرید های صنعتی به دلیل درصد خلوص کمتر دارای قیمت پایین تری نیز می باشند و عموما در صنایع رنگ و رزین آبکاری ساخت شوینده های صنعتی و… به فروش می رسند.
مونو اتانول آمین تری اتانول آمین و دی اتانول آمین
نیتریت سدیم (صنعتی)
سی ام سی(صنعتی)
مونو استایرن
تیتانیوم دی اکسید (برای خرید تیتان 5566 کلیک کنید)
تری اتیلن گلیکول مونو اتیلن گلیکول و دی اتیلن گلیکول
و…
مواد شیمیایی صنعتی
اسید سیتریک و اسید لاکتیک نمونه ای از اسید های پر کاربرد در صنعت آرایشی و بهداشتی هستند که می توانند به طور موثر به عنوان لایه بردار، متعادل کننده pH و نگهدارنده در لوازم آرایشی استفاده شوند.این مواد جز ترکیبات بسیار فعال و تخصصی برای افزایش قدرت و اثربخشی محصولات پوست و مو به حساب می آیند.
موادی که لایه بردار، تسکین دهنده، آبرسانی و احیا کننده هستند تا موادی که سلول های پوست را تغذیه کرده و از آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کنند همگی جز مواد اولیه فعال در محصولات آرایشی به حساب می آیند. نمونه ای از این مواد به شرح زیر می باشد:
تقویت کننده SPF – اکسید روی، دی اکسید تیتانیوم، آووبنزون، اکسی بنزون، ویتامین A/رتینوئیدها، ویتامین C، ویتامین E طبیعی، دی آلفا توکوفرول
درمان خشکی: اسید هیالورونیک، ویتامین E
مشکلات رنگدانه: کوجیک اسید، AHAs، BHA، هیدروکینون، ویتامین C، سدیم اسکوربیل فسفات، منیزیم اسکوربیل فسفات، کوجیک اسید، دی پالمیتات، نیاسینامید، آلفا آربوتین، بتا آربتون
درمان آکنه: ویتامین A/رتینوئیدها، اسید سالیسیلیک، بنزوئیل پراکسید، اسید آزلائیک.
از اجزای قلیایی اغلب برای تنظیم pH به عنوان عوامل بافر استفاده می شود.
آنتی اکسیدان ها هم پوست را جوان می کنند و هم از آن در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کنند، ( رادایکال های آزاد مولکول های مزاحمی هستند که به سلول های سالم آسیب می رسانند و باعث پیری زودرس می شوند.) علاوه بر این آنتی اکسیدان می تواند سبب حفظ خاصیت ارتجاعی پوست شود. آسکوربیک اسید یکی از مهم ترین آنتی اکسیدان های پر مصرف در صنعت آرایشی و بهداشتی است.
مواد شیمیایی در غذاهای فرآوری شده به دلایل مختلفی از جمله برای افزایش عمر مفید محصولات غذایی، بهبود طعم یا بافت، افزایش رنگ، و ارزش غذایی محصولات استفاده می شود.
1. نگهداری مواد غذایی : مواد نگهدارنده مانند نمک به غذاهای فرآوری شده، به ویژه محصولات گوشتی مانند بیکن و هات داگ اضافه می شود. عمر مفید محصولات غذایی با نگهدارنده های غذایی مانند پتاسیم سوربات و نیتریت سدیم و بنزوات سدیم بهبود می یابد. این مواد از رشد میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها و قارچ ها در محصولات غذایی جلوگیری می کنند. برای خرید پتاسیم سوربات کلیک کنید.
2. بهبود طعم : برخی از غذاها طعم طبیعی ملایمی دارند در حالی که برخی دیگر پس از انجام مراحل مختلف فرآوری می توانند بی مزه شوند. در نتیجه، طعمدهندههای مصنوعی به برخی از محصولات غذایی اضافه میشود تا خوش طعمتر شوند.
3- شیرین کننده ها: برخی از شیرین کننده های مصنوعی می توانند جایگزین شکر شوند. از جمله ی این جایگزین ها می توان به سوربیتول و زالیتول و آسپارتام و… اشاره نمود. برای خرید سوربیتول کلیک کنید.
4- تنظیم پی اچ: محصولات غذایی می توانند پی اچ بالاتر و یا پایین تر از حد معمول داشته باشند. در این مواقع است که تنظیم کننده های پی اچ می توانند با تنظیم نمودن پی اچ نهایی سبب خوش طعم تر شدن محصول و افزایش طول عمر آن شوند. تری سدیم سیترات یکی از مهم ترین تنظیم کننده های پی اچ محصولات غذایی است.
5- محصولات اسیدی: محصولاتی مانند سیتریک اسید و لاکتیک اسید و فوماریک اسید و آسکوربیک اسید می توانند سبب بهبود زمان نگهداری محصول و یا بهبود بافت محصول نهایی شوند.
6- غلطت دهنده ها: به منظور بهبود ویسکوزیته ی محصولات لازم است تا برخی از مواد اولیه خوراکی مانند گوارگام و زانتان گام وسی ام سی به فرمولاسیون ساخت محصولات غذایی اضافه شوند
ایران پتروشیمی های مختلفی دارد که می تواند مواد شیمیایی مشتق نفتی مانند حلال ۴۰۲ و زایلن و تولوئن و متانول و… را تولید نماید.
در حال حاضر 67 واحد پتروشیمی فعال (26 منطقه در منطقه اقتصادی ماهشهر، 17 منطقه در منطقه عسلویه و 20 منطقه در سایر مناطق) با ظرفیت تولید 90 میلیون تن در سال مشغول تولید هستند. صنایع پتروشیمی بخشی از این محصولات را به صورت خوراک بین مجتمعی مصرف می کنند و بقیه به فروش می رسد. در حال حاضر 55 پروژه عمرانی (با ظرفیت کل 70.2 میلیون تن) در صنعت پتروشیمی وجود دارد.
صنعت پتروشیمی ایران از نظر درآمدزایی ارزی و ایجاد ارزش افزوده رتبه اول را در بین صنایع تولیدی ایران دارد.
متانول، آمونیاک، الفین ها (اتیلن، پروپیلن و بوتادین) و آروماتیک ها (بنزن، تولوئن، پارا زایلن، ارتوکسیلن، اتیل بنزن و استایرن) محصولات پایه اصلی تولید ایران در نظر گرفته می شوند. در سال 1999، ایران با 30 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات اولیه، پس از عربستان سعودی رتبه دوم منطقه را به خود اختصاص داد و سهمی معادل 3.5 درصد از جهان را به خود اختصاص داد. ظرفیت تولید محصولات اساسی در سال 2020 در چین، آمریکا و عربستان سعودی به ترتیب 260، 104 و 44 میلیون تن بوده است. ایران اما در سال های اخیر به دلیل تحریم های فراوان از بازار رقابت محصولات پتروشیمی در سطح جهانی کنار گذاشته شد.
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.