از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
یکی از بخش های متنوع و مهم در صنعت صادرات و واردات هر کشور بخش مواد اولیه صنایع غذایی است. این مواد از تنوع بالایی برخوردار هستند و در همه کشورها بسته به نوع جغرافیایی که دارند تولید می شوند. اگر کارخانه های تولید کننده مواد غذایی در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار دهید متوجه می شوید یک کشور در چه زمینه ای مواد اولیه بیشتری دارد.
البته لازم به ذکر است که هنوز بسیاری از زیر مجموعه های مواد اولیه صنایع غذایی به دامداری و کشاورزی محلی وابسته هستند. تنها مواد اولیه غذایی که از گیاهان و مواد طبیعی تهیه می شوند در کارخانه ها بسته بندی شده و برای صادرات آماده می شوند. هر کشوری بسته به نیاز صادراتی که دارد، در زمینه افزایش تولید مواد اولیه تلاش می کند.
این که به چه میزان محصولات غذایی یک کشور در خارج تقاضا داشته باشد، آیا دارای مشکلات حمل و نقل است یا خیر و این که ذخیره سازی آن تا چه میزان دشوار است و چقدر مواد اولیه با دوام هستند، مسائلی است که منجر شده تا فناوری های جدید در تولید مواد اولیه صنایع غذایی مورد استفاده قرار گیرند.
از سوی دیگر نیز فشاری که افزایش و تراکم جمعیت در کنار توزیع نابرابر منابع کشاورزی در جهان بر روی مردم ایجاد کرده است، منجر شده تا تولیدکنندگان مواد غذایی به دنبال راهکاری مناسب جهت بهبود تولید و توزیع مواد اولیه صنایع غذایی باشند. تا تمام مردم دنیا بتوانند به راحتی و در زمان کوتاهی به مواد اولیه ای که نیاز دارند دسترسی یابند.
از دیگر دلایلی که می توانیم برای توسعه صنعت مواد غذایی در جهان بیان کنیم، فشار بازاریابی و اقتصادی کشورهای مختلف است. همانطور که می دانیم مواد اولیه همیشه از تنوع بسیاری برخوردار بوده اند و به اشکال مختلفی وارد بازار می شوند. از این رو رقابت تولیدکنندگان افزایش می یابد و تولید کنندگان باید همیشه به دنبال روش های جدید برای جلب نظر مشتری باشند. با این تفاسیر می توانیم هر سال شاهد رشد تولید جهانی مواد اولیه صنایع غذایی در کشورهای مختلف باشیم.
مواد اولیه صنایع غذایی
از جمله لیست مواد اولیه صنایع غذایی که می توانیم به آنها اشاره کنیم، شیرین کننده ها، مواد نگهدارنده، طعم دهنده ها، رنگ های خوراکی، جایگزین های چربی، بهبود دهنده های طعم، امولسیفایرها، مواد مغذی و ویتامین ها، مواد ضد چسبندگی، مواد کنترل کننده PH، مواد مغذی مکمل، جاذب رطوبت و گازها هستند. در ادامه قصد داریم هر یک از این مواد اولیه را مورد بررسی قرار دهیم.
در اصل گازها به عنوان یکی از مواد اولیه صنایع غذایی به شمار می روند که برای افزودن به نوشیدنی ها و مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله گازهای مورد استفاده در مواد غذایی باید به گاز اکسید نیتروژن و دی اکسید کربن اشاره کنیم. از این گازها معمولا برای خامه های مخصوص، اسپری روغن و نوشابه ها و نوشیدنی های گازدار استفاده می شود.
افزودنی های جاذب رطوبت مواد اولیه ای به شمار می روند که میزان رطوبت خوراک ها را حفظ می کنند. این جاذب های رطوبت عبارتند از سوربیتول و گلیسیرین. می توان از آنها برای آبنبات های جویدنی، نارگیل تکه تکه شده، مواد شیرینی پزی و مارشمالو مورد استفاده قرار داد.
مواد کنترل کننده پی اچ که از جمله مواد اولیه صنایع غذایی به شمار می روند، قادر به کنترل خاصیت اسیدی و قلیایی خوراکی ها هستند. اسید سیتریک، اسید لاکتیک، سدیم کربنات و آمونیوم هیدروکسید از جمله مواد کنترل کننده پی اچ بوده و از آنها برای نوشیدنی ها، شکلات، بیکینگ پودر، دسرهای یخ زده و غذاهای کنسروی استفاده می شود.
این مواد مغذی غذای مورد نیاز مخمرها را تامین کرده و در خوراکی هایی استفاده می شود که با مخمرها و باکتری ها درگیر هستند. از جمله مواد مغذی مکمل باید به آمونیوم فسفات و کلسیم سولفات اشاره کنیم. تمام خوراکی هایی که مشابه با نان هستند و نیاز دارند که در فر و تنور پخته شوند، باید از این مواد مغذی داشته باشند.
این دسته از افزودنی ها منجر می شوند تا مواد غذایی که حالت پودری دارند، در اثر رطوبت به هم نچسبند. می دانیم که ایجاد حالت چسبندگی در برخی از مواد می تواند منجر به از بین رفتن آن ماده شود. از این رو با استفاده از مواد ضد چسبندگی می توان از فاسد شدن این مواد اولیه صنایع غذایی جلوگیری کرد. از جمله مواد ضد چسبندگی باید به سیلیکون دی اکسید، کلسیم سیلیکات، آمونیوم فریک سیترات. از مواد ضد چسبندگی در نمک، قند شیرینی پزی، بکینگ پودر، پودر ژله و دیگر پودرها استفاده می شود.
اگر ترکیبی از آب و روغن را مشاهده کرده باشید، متوجه می شوید که هرچه این مواد را با یکدیگر ترکیب کنید باز هم پس از یک مدت زمان کوتاه آب و روغن از هم جدا می شوند. امولسیفایرها به عنوان یکی از مواد اولیه صنایع غذایی منجر به پایدار شدن مخلوط آب و روغن گردیده و از جدایی ذرات آب و روغن جلوگیری می کنند.
از جمله امولسیفایرها باید به خردل، زرده تخم مرغ، پلی سوربات، مونوگلیسرید، لسیتین سویا، دی گلیسرید و پلی سوربات اشاره کنیم که می توان از آنها در شکلات، سس سالاد، دسرهای سرد و کره بادام زمینی استفاده کرد.
جانشین ها و جایگزین های چربی برای قسمتی یا تمام چربی هایی که در غذا وجود دارند مورد استفاده قرار می گیرند. این چربی ها ممکن است بر پایه کربوهیدرات یا پروتئین تولید شده و در برخی مواد غذایی از جمله انواع سس ها، شیرینی، محصولات لبنی، کیک و دسر استفاد شوند. از جمله چربی های جایگزین باید به صمغ زانتان، صمغ گوار، سفیده تخم مرغ، پنیر، فیبر جو دوسر، فیبر گندم و موارد دیگر اشاره کنیم.
طعم دهنده ها از جمله دیگر مواد اولیه صنایع غذایی به شمار می روند که طعم های خاصی به غذا می دهند. از این طعم دهنده ها در کیک، آبنبات، ژله، نوشابه، بستی و انواع سس استفاده می شود. می توانیم از میان طعم دهنده ها، به طعم دهنده های مصنوعی، طبیعی و ادویه جات اشاره کنیم.
ویتامین ها و مواد مغذی برای غنی سازی مواد اولیه صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. می توان از این مواد برای غنی سازی مواد از دست رفته خوراکی هایی همچون نان، نمک، آرد، برنج، شیر، آب میوه و موارد دیگر استفاده کرد. از جمله مواد مغذی می توانیم به فولیک اسید، آهن یا سولفات آهن، ویتامین D، نیاسین، بتاکاروتن، اسید آمینه و موارد دیگر اشاره کرد.
با بهبود دهنده های طعم می توان طعم مواد خوراکی را بهبود بخشید. این مواد اولیه صنایع غذایی با طعم دهنده ها متفاوت بوده و برای بیشتر غذاهای فراوری شده مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله بهبود دهنده های طعم باید به عصاره مخمر اتولیز، پروتئین هیدرولیز شده سویا، دی سدیم اینوزینات و موارد دیگر اشاره کنیم.
این مواد کمک می کنند که مواد اولیه صنایع غذایی در برابر باکتری ها، مخمرها و قارچ ها فاسد نشوند. علاوه بر آن تازگی غذا را حفظ کرده و باعث می شوند رنگ، طعم و بوی غذا زود دچار تغییر نشود. بیشتر از مواد نگهدارنده برای ژله، چیپس، نوشیدنی ها، انواع روغن، میوه و سبزیجات و غیره استفاده می شود
این دسته از مواد اولیه برای طعم شیرین بخشیدن به غذاها استفاده می شوند. شیرینی هایی که بدون کالری هستند و می توان از آنها در نوشیدنی ها، قند، مواد غذایی پخته شده و موارد دیگر استفاده کرد. از جمله شیرین کننده ها باید به سارکارین، فروکتوز، شربت ذرت، مانیتول، ساکارولوز، نئوتام و موارد دیگر اشاره کرد.
.
در انتها باید به رنگ های خوراکی اشاره کنیم که برای آبنبات، پنیر، کیک ها، ژله ها و نوشابه استفاده می شوند. این رنگ های خوراکی مواد اولیه صنایع غذایی پرکاربردی هستند که برای کاهش رنگ مواد غذایی در برابر نور، دما، رطوبت و هوا استفاده می شوند. از سوی دیگر برخی برای افزایش اشتهای کودکان نیز از رنگ های خوراکی استفاده می کنند.
روش های بسیاری برای فروش مواد اولیه صنایع غذایی وجود دارد. برخی از تاجران با وارد کردن این دسته از محصولات غذایی به کشور، آن را به صورت کلی به اصناف و بازاریان عرضه می کنند. تا اصناف به صورت خرد این محصولات و مواد اولیه را به مغازه داران و فروشندگان ارائه کنند. اما برخی دیگر از افراد نیز وجود دارند که این دسته از مواد اولیه را به صورت مستقیم و از طریق عرضه در فروشگاه های آنلاین، به مشتری ارائه می دهند.
پس به طور کلی خرید و فروش مواد اولیه صنایع غذایی بسیار آسان است. اما بهتر است پیش از اقدام به خرید این دسته از محصولات، از کیفیت آنها اطمینان حاصل نمایید. از آنجایی که مواد اولیه در سالم ماندن و با کیفیت ماندن مواد غذایی بسیار تاثیرگذار هستند، باید در زمان تهیه این مواد بسیار دقت نمایید. تهیه مواد اولیه از شرکت های تولید کننده به صورت عمده و با هزینه مناسب، ساده ترین و بهترین روش دستیابی به این مواد خواهد بود.
واردات مواد اولیه صنایع غذایی برای تولید کنندگانی که در زمینه صنایع غذایی فعالیت می کنند، مسئله بسیار مهمی است. به همین دلیل می توانیم یکی از تخصصی ترین و اصلی ترین خدماتی که شرکت های بازرگانی بر عهده دارند را، تلاش برای خرید و واردات مواد اولیه جهت عرضه به خط تولید کارخانه های صنایع غذایی به شمار آوریم.
شرکت بازرگانی سالهای بسیار زیادی است که در زمینه تامین مواد اولیه کارخانه های مختلف صنایع غذایی فعالیت می کند و تمام مواد اولیه صنایع غذایی که در کشور وجود ندارد را وارد می کند. تا کارخانه ها بتوانند با استفاده از مواد اولیه با کیفیت اقدام به تولید مواد غذایی در کشور نمایند. از جمله مهمترین خدماتی که واردات مواد اولیه می تواند برای یک کشور به همراه داشته باشد، تهیه مواد اولیه مورد نیاز خط تولید کارخانه ها است.
تولید کنندگانی که مواد اولیه مناسبی به دست می آورند، مسلما نسبت به تولید کنندگان دیگر محصولاتی با کیفیت بیشتر به مشتری عرضه خواهند نمود. پس تهیه مواد اولیه از اهمیت بالایی برخوردار است که باید واردکنندگان مواد اولیه به آن دقت کنند. مواد اولیه صنایع غذایی در اصل اساس و پایه کیفیت و خواص مواد غذایی را تشکیل می دهند و از بروز هرگونه تغییر در ساختار مواد غذایی جلوگیری می نمایند.
در سال 1393 در ایران، انجمن واردکننده مواد اولیه غذایی و آشامیدنی با نام اختصاری FBIA تاسیس شد. این انجمن طبق ماده پنج قانون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی و همچنین طبق ماده پنج قانون بهبود محیط کسب و کار در ایران، زیر نظر اتاق بازرگانی مشغول به فعالیت است. تمام قوانین انجمن واردکنندگان مواد اولیه غذایی طبق قوانین کشور است.
از این رو تمام فعالیت های این انجمن قانونی بوده و افرادی که در این انجمن به فعالیت میپردازند در اصل پیگیر حقوق اعضاء و ساماندهی واردات مواد اولیه صنایع غذایی برای بهبود کسب و کار هستند. پس به طور کلی این انجمن اهداف مطلوبی دارد که می تواند کمک کند تا کارخانه های تولید کننده مواد غذایی به مواد اولیه باکیفیت و مناسبی دست یابند.
شرکتی های بازرگانی مواد اولیه غذایی زیادی در کشور وجود دارند که در زمینه واردات مواد اولیه فعالیت می کنند. این شرکت های بازرگانی که هم در زمینه صادرات و هم در زمینه واردات مواد اولیه غذایی فعالیت می کنند، اهداف خاصی دارند. شرکت های صادرکننده به دنبال آن هستند که بازارهای هدف را شناسایی نموده و پس از آن مواد اولیه مورد نیاز را به این کشورها صادر کنند.
در حالی که کشورهای واردکننده مواد اولیه صنایع غذایی به دنبال آن هستند که زمینه مناسبی برای تهیه، توزیع، بسته بندی و پخش مواد غذایی مختلف در کشور فراهم کنند. این دسته از شرکت های واردکننده با اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح، مواد اولیه ای که در کشور به آن نیاز است را وارد می کنند تا چرخه تولید کارخانه ها با قدرت به فعالیت خود ادامه دهد. پس به طور کلی فعالیت شرکت های بازرگانی مواد اولیه غذایی هم در زمینه واردات و هم در زمینه صادرات بر روی اقتصاد کشورها تاثیر گذار خواهد بود.
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.