از ظروف پلاستیکی، بطریها، کیسهها گرفته تا اسباب بازیهای پلاستیکی. به هر کجا که نگاه کنیم محصولات پلاستیکی زیادی میبینیم که از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یکی از محبوبترین مواد گرمانرم است که امروزه در دسترس است و در بسیاری از صنایع برای ساخت و تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد. اما ، پلی اتیلن چیست؟ از چه چیزی ساخته شده است؟ چگونه پلی اتیلن را پردازش کنیم؟
پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این ماده یکی از پلاستیکهای پرمصرف در جهان است (به طوری که سالانه دهها میلیون تن از این ماده در سراسر جهان تولید میشود). از پلی اتیلن در مصارف مختلف برای فیلمها، لولهها، قطعات پلاستیکی و … در صنایع مختلف (بستهبندی، خودرو، برق و غیره) استفاده میشود. پلی اتیلن از پلیمریزاسیون مونومر اتیلن (یا اتن) ساخته میشود. فرمول شیمیایی پلی اتیلن(C2H4) است.
پلی اتیلن با افزودن یا پلیمریزاسیون رادیکال مونومرهای اتیلن (الفین) ساخته میشود. (فرمول شیمیایی اتن – C2H4). برای انجام پلیمریزاسیون پلی اتیلن از کاتالیزورهای زیگلر-ناتا و متالوسن استفاده میشود.
پلی اتیلن از خانواده پلیمرهای پلی الفین است و بر اساس تراکم و شاخه طبقه بندی میشود. متداولترین انواع پلی اتیلن عبارتند از:
پلی اتیلنهای شاخهای که به دو دسته زیر تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
پلی اتیلنهای خطی خود به دو دسته مختلف تقسیمبندی میشوند:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن متقاطع (PEX یا XLPE)
علاوه بر دستهبندی ذکر شده در بالا، پلی اتیلن در انواع دیگر نیز موجود است مانند:
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن با چگالی بسیار کم (VLDPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بالا (HMWPE)
پلی اتیلن فوق العاده کم وزن مولکولی (ULMWPE)
پلی اتیلن کلردار (CPE)
پلی اتیلن سبک یا پلی اتیلن با چگالی کم یا LDPE مخفف Low Density Poly Ethelene، یک پلیمر نیمه سخت و نیمه شفاف است. این نوع پلی ایتیلن در مقایسه با HDPE، دارای درجه بالاتری از شاخههای زنجیرهای جانبی کوتاه و بلند است. پلی اتسلن سبک در فشار بالا در بازه ۱۰۰۰-۳۰۰۰ بار و در بازه دمایی ۸۰-۳۰۰ درجه سانتیگراد از طریق فرآیند پلیمریزاسیون رادیکال آزاد تولید می شود. LDPE از ۴۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ اتم کربن تشکیل شده است که دارای شاخههای کوتاه زیادی است.
دو فرآیند اساسی که برای تولید پلی اتیلن با چگالی کم استفاده می شود:
مسیرهای اتوکلاو یا لوله ای همزن.
راکتور لولهای. که این روش به دلیل سرعت بالای تبدیل اتیلن، نسبت به مسیر اتوکلاو اولویت پیدا کرده است.
ماده شیمیایی به هر نوع مادهای اطلاق میشود که تشکیل شده است و ممکن است خواص و ویژگیهای شیمیایی داشته باشد. مواد شیمیایی میتوانند از یک یا چند عنصر شیمیایی تشکیل شده باشند و در صورت ترکیب چند عنصر، فرمول شیمیایی منحصر به فردی دارند.
مواد شیمیایی میتوانند در وضعیتهای جامد، مایع یا گاز باشند و در دستهبندیهای مختلفی مانند عناصر، ترکیبات و ملکولها دستهبندی شوند. همچنین، مواد شیمیایی ممکن است خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی داشته باشند که میتواند شامل دمای ذوب و جوش، چگالی، رنگ، حلالیت در محلولها، اسیدیته یا بازیته و خواص دیگر باشد.
مواد شیمیایی در صنایع مختلف، تحقیقات علمی، پزشکی، کشاورزی و بسیاری از حوزههای دیگر استفاده میشوند. برخی مواد شیمیایی مانند آب، اکسیژن و نیتروژن در طبیعت یافت میشوند، در حالی که بسیاری دیگر از مواد شیمیایی توسط انسان تولید میشوند.
مواد شیمیایی صنعتی به موادی اطلاق میشود که به صورت گسترده در صنایع مختلف استفاده میشوند. این مواد به منظور تولید محصولات صنعتی، فرآوری مواد خام، بهبود فرآیندهای صنعتی، و تحقیق و توسعه در صنایع مختلف به کار میروند. در زیر، به برخی از انواع مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهای آنها اشاره میکنم:
پلیمرها: پلیمرها موادی هستند که از یک یا چند مولکول تکراری ساخته شدهاند. آنها در تولید پلاستیک، لاستیک، الیاف مصنوعی، و مواد بستهبندی استفاده میشوند.
مواد حفظ کننده: این مواد شیمیایی مانع فساد و تجزیه محصولات غذایی و غیرغذایی میشوند. برخی از مواد حفظ کنندهها شامل آنتیبیوتیکها، آنتیاکسیدانها و کنسروها هستند.
کودها: کودها به موادی گفته میشود که برای افزایش بهرهوری و رشد گیاهان در کشاورزی استفاده میشوند. کودها شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم و عناصر غذایی دیگر هستند.
مواد شوینده: مواد شوینده از ترکیباتی تشکیل شدهاند که برای تمیزکردن و ضدعفونی کردن سطوح مورد استفاده قرار میگیرند. مثالهایی از مواد شوینده شامل صابونها، مواد شوینده مایع، محلولهای ضدعفونی کننده و پاک کنندههای صنعتی هستند.
رنگها و رزینها: رنگها و رزینها موادی هستند که برای ایجاد رنگ، پوشش و مقاومت در برابر عوامل خارجی در صنایع مختلف استفاده میشوند. رنگها به عنوان مواد افزودنی در رنگرزی مواد مختلف مانند پوششها، رنگهای خودرو، رنگهای لاک و رنگهای پوشش دهی به کاغذ و پلاستیک استفاده میشوند. رزینها نیز در تولید ورقها، ضدزنگها، چسبها، فومها و محصولات صنعتی دیگر به کار میروند. این مواد باعث ایجاد ویژگیهای مختلفی مانند جلوه زیبایی، مقاومت در برابر حرارت و شوک، مقاومت شیمیایی و عایق بودن میشوند.
ردیف نام ماده فرمول شیمیایی
1 آب اکسیژنه H2O2
2 آب ژاول NaOCl
3 آب مقطر H۲O
4 آمونیاک NH3
5 آمونیوم کلراید (نشادر) NH4Cl
6 اتانول C2H5OH
7 استون C3H6O
8 اسید بوریک H3BO3
9 اسید سولفوریک H2SO4
10 پلی وینیلی الکل (PVA) (C2H4O)x
11 پلی وینیل پیرولیدون (PVP) (C6H9NO)n
12 تیو سولفات سدیم Na2S2O3
13 سود پرک (سود سوز آور) NaOH
14 سولفات مس CuSO4
15 سیلیکاژل SiO2
16 کربن فعال C
17 کربوکسی متیل سلولز (CMC) –
18 کلرید روی ZnCl2
19 گلیسیرین جامد C3H8O3
20 نیترات روی Zn(NO3)2
21 نیترات سرب Pb(NO3)2
22 نیترات کلسیم Ca(NO3)2
23 نیترات منیزیم Mg(NO3)2
24 هگزان C6H14
25 هیدروکلریک اسید HCl
مواد شیمیایی صنعتی
ردیف نام ماده فرمول شیمیایی
1 1 و 3 فنیلن دی آمین (متا فنیلن دی آمین) 1,3-(NH₂)₂C₆H₄
2 1,3,5-Benzenetricarbonyl chlorideC₉H₃Cl₃O₃
3 1 اکتانول CH₃(CH₂)₇OH
4 2 پروپانول C₃H₈O
5 2 مرکاپتواتانول HSCH₂CH₂OH
6 4-4 دی آمینو دی فنیل سولفون [4-(NH₂)C₆H₄]₂SO₂
7 m-phenylediamine(MPD) C₆H₄-1,3-(NH₂)₂
8 N,N-دی متیل هگزیل آمین C₈H₁₉N
9 آب اکسیژنه H₂O₂
10 آب ژاول NaOCl
11 آکریل آمید C₃H₅NO
12 آلومینیوم ایزوپروپوکسید Al[OCH(CH₃)₂]₃
13 آلومینیوم پتاسیم سولفات (زاج سفید) KAl(SO₄)₂
14 آلومینیوم سولفات Al₂(SO₄)₃
15 آلومینیوم کلرید AlCl₃
16 آمونیاک NH₃
17 آمونیوم آهن(II) سولفات H₈FeN₂O₈S₂
18 آمونیوم استات CH₃COONH₄
19 آمونیوم تیوسیانات NH₄SCN
20 آمونیوم دی کرومات (NH₄)₂Cr₂O₇
21 آمونیوم فلورید NH₄F
22 آمونیوم مولیبدات (NH₄)₆Mo
چه سوال یا ابهامی دارید؟
© تمامی حقوق برای شرکت پترو بامداد آذران محفوظ است.